رئیس مجتمع فقه، حقوق و قضای اسلامی تبیین کرد:از راه‌اندازی مجتمع فقه، حقوق و قضای اسلامی تا تربیت طلاب برای قضاوت

WhatsApp Image 2020 12 27 at 16.13.52

درسخنرانی حجت الاسلام والمسلمین امینی رئیس مجتمع فقه، حقوق و قضای اسلامی درقالب وبینار در جمع اساتید و دانش پژوهان تبیین شد:

کارکرد اصلی مدرسه عالی قضاوت، تربیت طلاب و دانش‌پژوهانی است که علاقه دارند در زمینه قضاوت یا زمینه های مشابه مشغول به کار شوند. افرادی که وارد این مدرسه می‌شوند عمدتا در سطح دو حوزه در حال تحصیل می باشند.

حجت الاسلام والمسلمین امینی به مناسبت هفته پژوهش در جمع بیش از 250 نفر از اساتید و دانش‌پژوهان مجتمع فقه، حقوق و قضای اسلامی که به صورت وبینار برگزار شد، با بیان تاریخچه تاسیس مرکز «تخصصی حقوق و قضای اسلامی» در دهه هفتاد به همت حضرت آیت الله استادی و موافقت مرحوم حضرت آیت الله یزدی(ره) ریاست محترم قوه قضائیه وقت، به ضرورت تاسیس این مرکز جهت فراگیری دانش حقوق برای طلابی که قصد خدمت در منصب قضاوت دارند، اشاره و از زحمات حجت الاسلام والمسلمین آقای رفعتی که در این سال‌ها علی‌رغم کمبود امکانات، فعالیت قابل توجهی داشتند، قدردانی نمود و افزود بحمدالله نیروهای زیادی در این حوزه تربیت شدند و بخش زیادی از آنها توانستند در دستگاه قضا جذب شوند و بخش دیگری هم در مناصب دیگر مشغول به­کار شدند و یا در زمینه حقوق ادامه تحصیل دادند.

ایشان در ادامه با اشاره به روند تاسیس مرکز آموزش‌های تخصصی فقه گفت: بنده از مهر ماه 1390 که وارد دستگاه قضا شدم و اولین مسئولیتم معاونت آموزش و تحقیقات بود، از آیت الله لاریجانی ریاست محترم سابق قوه قضائیه که تولیت مدرسه ولی‌عصر(عج) در قم را بر عهده داشتند، تقاضا کردم که مساعدت نمایند تا مدرسه­ای جهت تربیت طلاب برای ورود به دستگاه قضا تاسیس شود. از سال 1391 این مرکز به صورت رسمی شروع به کار کرد و 9 دوره «فقه القضاء» در این مرکز برگزار گردید.

رئیس مجتمع فقه، حقوق و قضای اسلامی افزود در سال جاری بنده پس از تحویل پست اجرایی در قوه قضائیه با عنوان مشاور ریاست قوه به حوزه برگشتم و بنای کار را بر تقویت مرکز آموزش های تخصصی فقه (فقه القضاء) گذاشتم، در عین حال در مدرسه ولی‌عصر(عج) هم مجموعه­ای را در نظر گرفتیم برای آموزش فقه و حقوق درسطح دو وسه. در جریان اخذ مجوزهای لازم برای این دو مجموعه، با پیشنهادی از طرف حضرت آیت الله اعرافی مدیر محترم حوزهای علمیه جهت تاسیس مجتمعی دارای بخش‌های مختلف فقهی وحقوقی در حوزه علمیه مواجه شدیم. با مشورت‌های انجام شده تصمیم بر این شد که مجتمعی با عنوان فقه، حقوق و قضای اسلامی تشکیل شود و دو واحد مرکز آموزش‌های تخصصی فقه و «مرکز تخصصی حقوق و قضای اسلامی» طبق تعریف جدید تحت عنوان «مدرسه عالی قضاوت» ادغام شوند.

حجت الاسلام والمسلمین امینی گفت: کارکرد اصلی مدرسه عالی قضاوت، تربیت طلاب و دانش‌پژوهانی است که علاقه دارند در زمینه قضاوت یا زمینه های مشابه  مشغول به کار شوند. یعنی آموزش حقوق با گرایش قضا، فقه با گرایش قضا. افرادی که وارد مدرسه عالی قضاوت می‌شوند عمدتا در سطح دو حوزه در حال تحصیل علوم حوزوی هستند و بنایشان بر این است که اگر مراحل را درست طی کردند به کار قضایی یا شبه قضایی وارد شوند.از این رو امر تربیت قاضی از این به بعد از نظر حوزه علمیه قم در یک مدرسه تحت عنوان مدرسه عالی قضاوت انجام می‌شود. در کنار مدرسه عالی قضاوت یک مرکز تخصصی فقه و حقوق ایجاد خواهد شد. این مجموعه دیگر عنوان قضاوت ندارد و کلی است و به آموزش رشته‌های «فقه با گرایش حقوق» یا «فقه مضاف به حقوق» خواهد پرداخت. بنابراین ما دو مجموعه آموزشی خواهیم داشت.

ایشان با اشاره به برنامه تاسیس مرکز تخصصی فقه و حقوق افزود، با اجازه ای که از حوزه و شورای گسترش خواهیم گرفت، کارکرد این مرکز علمی و فقاهتی در حوزه فقه مضاف به حقوق است. فقه مضاف به حقوق یعنی آن بخش از فقه که ارتباط با حقوق پیدا می‌کند نه در ابواب عبادات، بلکه در ابوابی که معادلش در حقوق هست.

در ابلاغیه­ای که اخیرا به مجتمع ابلاغ شده است، مجتمع موظف خواهد بود مجموعه رشته‌ها، بینا رشته ها و گرایشهای مرتبط با فقه وحقوق را براساس درختواره رشته های حوزوی درحوزه علمیه قم راه‌اندازی کند، تا طلاب  علاقه‌مند به مباحث فقه و حقوق بتوانند در  رشته هایی مانند فقه و حقوق خانواده، فقه و حقوق تجارت، فقه و حقوق خصوصی، فقه و حقوق جزا، فقه و حقوق قضا وفقه و حقوق معاملات و گرایشهای آنها ادامه تحصیل دهند. بنابراین یک مرکز علمی خواهیم داشت که حاوی رشته‌ها و گرایش‌های مختلف فقه و حقوق است و به فضل الهی برای سال آینده در چند رشته از میان طلاب، دانش‌پژوه خواهد پذیرفت.

مدیر مجتمع فقه، حقوق و قضای اسلامی هم‌چنین به برنامه تاسیس دو مرکز دیگر در ذیل مجتمع اشاره نمود و گفت: یکی دیگر از مراکز زیرمجموعه مجتمع، مرکز آموزش‌های کاربردی و کوتاه مدت است. این مرکز هم چند غرض را تعقیب می‌کند. هدف اول این است که خیلی از فضلا و دانش آموختگان حوزه هستند که سطح دو حوزه دارند و مایلند کار قضایی انجام دهند و به هر دلیلی دوست دارند یک دوره آشنایی با دانش حقوق پیدا کنند. این افراد می توانند در دوره‌های کوتاه مدت مانند دوره پودمانی قضا یا حقوق خانواده، این مباحث را بگذرانند. هدف دوم این است که ممکن است موضوعات مختلفی را تجزیه کنیم و در قالب کارگاه‌های مختلفی بتوانیم  آن موضوعات را بررسی کنیم و همین طلاب شاغل در فقه یا رشته‌های دیگر بتوانند آموزش‌هایی در تک موضوعات یا پودمان‌های ذیل حقوق ببینند. این مرکز می‌تواند به توسعه دانش حقوق در میان طلبه‌های سطوح مختلف تحصیلی حوزه نیز بپردازد.

وی در ادامه خاطر نشان کرد، در کنار این سه مجموعه، یک مرکز پژوهشی نیز در دستور کار قرار گرفته است که رسالتش پژوهش در دانش فقه، حقوق و قضا است. یعنی ما موضوعاتی را می‌توانیم در آنجا تعقیب کنیم و طلاب و فضلای حوزه می‌توانند در این مرکز فعالیت‌های پژوهشی داشته باشند. امید است این مرکز به یاری خداوند و به لطف امام زمان (عج) این توفیق را داشته باشد که بتواند در قلمرو پژوهشی فقه، حقوق و قضا به مجموع حوزه‌های علمیه خدمت‌رسانی کند و به موضوعات دارای اولویت و مبتنی بر نیازها وهم‌چنین به نگارش و هدایت علمی رساله‌های حوزوی مدد رساند.

حجت الاسلام والمسلمین امینی در پایان ابراز امیدواری کرد که به فضل الهی این مجتمع شجرة طیبه‌ای باشد و بتواند به طلاب عزیز علاقمند به رشته‌ها و گرایش‌های مختلف فقه و حقوق کمک کند و این رشته‌ها را سازماندهی نماید و در عین حال با تربیت نیروی متخصص و متعهد، به نظام و دستگاه قضا و هر دستگاهی که نیاز به فقیهان دارای صلاحیت اظهار نظر در موضوعات حقوقی دارند یاری رساند و خدمت نماید.