مستند نشست علمی “تسبیب و تقصیر و مبانی آن”

تسبیب و تقصیر و مبانی آن
یکی از مهم‌ترین مسائل در بحث تسبیب، مسئله اجتماع اسباب در وقوع زیان است؛ زیرا بسیاری از حوادث زیان‌باری که اتفاق می افتد، نتیجه اجتماع عوامل مختلف و متعدد است. تعیین مسئول از بین این عوامل کار دشواری است و همواره این سؤال مطرح بوده است که در صورت اجتماع اسباب در ورود زیان، کدام سبب، ضامن است و مبنای تعیین مسئول از بین اسباب چیست؟ برای پاسخ به این سؤال لازم است ابتدا مفهوم سبب شناخته شود تا بتوان از بین این عوامل که در نگاه اول، در تحقق تلف دخیل بوده اند، سبب از غیر سبب جدا شود. و بعد از فرض اجتماع اسباب بر اساس مبنای در نظر گرفته شده، مسئول تعیین شود. در این نوشتار، سه دیدگاه در مورد مفهوم سبب و شش مبنا در باره اجتماع اسباب در فقه امامیه به صورت طبقه‌بندی ارائه شده است.